خب … بریم سراغ تعریف بازاریابی. اگه از کسایی که چند وقته توی حوزه بازاریابی فعالیت می‌کنن،‌ بپرسید بازاریابی (Marketing) یعنی چی؟ خیلی‌هاشون نمی‌تونن اونو درست تعریف کنن. البته حق هم دارن. بازاریابی خیلی پیچیده و گسترده است. حتی خیلی‌ها اون رو با «فروش» یا «تبلیغات» اشتباه میگیرن. اگه شما هم این مشکل رو دارین، توصیه می‌کنم حتما این مطلب رو بخونین؛ چون می‌خوام به زبان ساده براتون بگم بازاریابی چیه!

بازاریابی چیه؟ تعریف مارکتینگ به زبان ساده

به همه کارهایی که برای آشنا کردن مشتری با محصول یا خدماتتون انجام میدین، بازاریابی میگن.

مارکتینک، رفتار بازار و مصرف‌کننده‌ها رو مطالعه و تحلیل میکنه تا با نیازها و خواسته‌های مشتری آشنا بشه. بعد از داده‌هایی که به دست آورده برای جذب مشتری‌های بالقوه استفاده میکنه. البته یه سری تکنیک‌های بازاریابی هم هستن که برای راضی نگه داشتن مشتری‌های فعلی و تبدیل اونا به مشتری‌های وفادار استفاده میشن.

هر شرکت امروزی رو که نگاه کنید، داره یه جوری از بازاریابی استفاده میکنه. چون اگه بازاریابی نباشه، جذب مشتری‌های جدید به مشکل میخوره. خیلی از مفاهیمی مثل اشانتیون دادن، توزیع محصول، تبلیغ، تولید محتوا، طراحی صفحه فرود، بهبود تجربه مشتری، تحقیق بازار غیره، طبق تعریف بازاریابی، شامل این دسته‌بندی میشن. همونطور که گفتم تعریف بازاریابی پیچیده‌تر از این حرفاس.

اما بهترین و ساده‌ترین تعریف مارکتینگ اینه: بازاریابی، هر نوع اقدامیه که شرکت انجام میده تا مخاطب رو با محصول یا خدماتش آشنا کنه و اونها رو به خرید این محصولات ترغیب کنه.

سیر تکاملی بازاریابی (مارکتینگ)

طبق نظر فیلیپ کاتلر، بازاریابی از زمان آغاز انقلاب صنعتی توی پنج مرحله تکامل پیدا کرده:

1. عصر تولید
2. عصر محصول
3. عصر فروش
4. عصر بازاریابی
5. عصر کلی‌نگر

از همون ابتدای تاریخ تا اواسط قرن نوزدهم، مبادله کالا با کالا مد بود. یعنی مردم یه چیزی میساختن و بعد اونها رو با هم مبادله می‌کردن. تا اینکه بین دهه 1860 تا 1920، که عصر تولید باشه، تولید انبوه مطرح شد. بعدش توی عصر فروش (دهه 1920 تا 1940)، تازه تعریف بازاریابی مدرن و امروزی شکل گرفت. از دهه 1940 تا 1960، که میشه عصر بازاریابی، مفهوم برند مطرح شد و بازاریاب‌ها به ارزش مشتری، وفاداری اون و اهمیت شهرت برای فروش پی بردن. از دهه 1960 تا 1990، عصر بازاریابی به روابط بازاریابی گسترش پیدا کرد و کلید موفقیت کسب‌وکار، برقراری رابطه بلندمدت با مشتری بود.

بازاریابی چه اهمیتی داره؟

همین الان چندتا برند که گوشی موبایل میفروشن رو توی ذهنتون بگید. شریط میبندم که 90 درصد شما یاد اپل، سامسونگ، شیائومی یا هوایی افتادین. اگه بخواید این لیست رو ادامه بدین، چقدر طول میکشه به برندهایی مثل موتورلا، نوکیا، آنر، جی‌ ال ایکس،‌ ال جی و سونی برسید؟

دلیل اینکه اپل و سامسونگ به ذهنتون رسید، اینه که این برندها خیلی زیاد روی بازاریابی سرمایه‌گذاری کردن و آگاهی از برند بالایی ساختن. یا مثلا ال جی و سونی برندهای شناخته شده‌ای هستن، اما سرمایه بازاریابی‌شون رو روی گوشی‌های موبایل نذاشتن. برای همینه که وقتی مثلا حرف از خرید تلوزیون یا سیستم صوتی باشه، دوتا برند اول سونی و ال جی هستن؛ ولی وقتی درمورد گوش موبایل حرف بزنیم، خیلی از مشتری‌ها اصلا محصولات این برندها رو نمیشناسن.

کانال های بازاریابی

توی تعریف مارکتینگ، یه مفهومی داریم به اسم کانال‌های بازاریابی. و منظور از این کانال‌ها، جایی هست که برای مارکتینگ ازش استفاده می‌کنید. این کانال‌ها سه دسته کلی دارن:

کانال ارتباطی

رسانه‌هایی مثل اینترنت، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات تلوزیونی و غیره که ازشون برای ارتباط با مشتری‌ها استفاده می‌کنید.

کانال توزیع

یعنی جایی که محصولتون رو می‌فروشید. مثل سوپرمارکت‌ها یا نمایشگاه اتومبیل

کانال خدمات

همه کسب‌وکارها لزوما یه محصول دست مشتری نمیدن. خیلی‌هاشون (مثل شرکت‌های مشاوره‌ای یا تعمیر کامپیوتر) خدمات ارائه میکنن. هرجا که خدماتی ارائه بشه، جز این دسته قرار میگیره.

امیدوارم که خوندن این مطلب براتون مفید بوده باشه و با تعریف بازاریابی آشنا شده باشید. توی مقاله های بعدی بیشتر درمورد مفاهیم بازاریابی صحبت می‌کنیم.