قصد دارین محصول یا خدمات جدیدی رو به بازار عرضه کنین، اما نمی‌دونین مشتری‌ها واقعا چی می‌خوان؟ یا محصولی رو وارد بازار کردین، اما بازاریابی‌تون موفق نبوده و زیاد مشتری نداره؟

برای جواب دادن به این سوال‌ها باید خودتون رو جای مشتری بذارین یا درباره‌ی مشتری‌هاتون اطلاعات دقیق و کاملی داشته باشین. چطوری این اطلاعات رو به دست بیارین؟ با تحقیق بازار.

تحقیق بازار یا market research فرآیندیه که می‌تونین درباره‌ی بازار محصول، صنعتی که توش فعال هستین، و از همه مهم‌تر مشتری هاتون تحقیق کنین و اطلاعات به دست بیارین.

تحقیق بازاریابی (Market research) چیه؟

تحقیق بازاریابی یعنی درباره‌ی بازار هدف و مصرف‌کننده‌ها اطلاعات جمع‌آوری کنین تا مطمئن بشین عرضه‌ی محصول یا خدمات جدیدتون، موفقیت آمیزه.

در تحقیق بازار باید ابعاد مختلف بازار رو بررسی کنین تا تصویر دقیق و کاملی از بازار به دست بیارین.

با این تحقیق، می‌تونین به خیلی از سوال‌ها درباره‌ی خریدارها، نیازهاشون و چیزی که براشون باارزش و مهمه، پاسخ بدین.

تحقیق بازار برای همه‌ی کسب‌وکارها یک مزیت رقابتی محسوب میشه و اطلاعات ارزشمندی رو در اختیارشون می‌ذاره. ولی یادتون باشه که رقیب‌هاتون هم به احتمال زیاد این کار رو انجام میدن. پس سعی کنین روی جامعه‌ی بزرگتری تحقیق کنین و ابعاد بیشتری رو در نظر بگیرین.

انواع تحقیق بازاریابی

چه بخواین رفتار خرید مصرف‌کننده‌ها رو بدونین یا احتمال اینکه مشتری‌ها هزینه‌ی مشخصی رو برای یک محصول یا خدمات می‌دن یا نه، در هر صورت تحقیق بازاریابی کمک میکنه نتایج خوبی بگیرین. اینا مهم ترین انواع تحقیق بازاریابی هستن:

تحقیق بازاریابی اولیه

این نوع تحقیق، ترکیبی از تحقیق کیفی و کمّیه.

تحقیق بازاریابی اولیه فرآیندیه که سازمان‌ها با مصرف‌کننده نهایی تماس می‌گیرن یا از یک طرف سوم می‌خوان براشون تحقیق کنه و اطلاعات جمع کنه.

تحقیقات اولیه بازاریابی معمولا به دو دسته تحقیقات اکتشافی و خاص تقسیم میشن.

تحقیقات اکتشافی

بیشتر به مشکلاتی مربوط میشه که احتمال داره در آینده پیش بیاد. معمولا هم به صورت نظرسنجی هستش.

تحقیقات خاص

بعد از تحقیقات اکتشافی انجام میشه و فرصتهای مهم برای کسب وکارتون رو بررسی میکنه.

تحقیق بازاریابی ثانویه

تحقیق بازاریابی ثانویه از اطلاعات یک منبع خارجی مثل سازمان دولتی، رسانه‌ها و غیره استفاده میکنه. این اطلاعات معمولا از منابع عمومی، بازرگانی و داخلی به دست میاد.

مراحل انجام تحقیق بازاریابی

به کمک تحقیق بازاریابی متوجه می‌شین که در موقعیت‌های مختلف باید چه کار کنین، که کمک می‌کنه در وقت و هزینه‌هاتون صرفه‌جویی بشه و مشکلات‌تون کمتر باشه.

در اینجا مراحل مهم انجام تحقیق بازاریابی رو بیان می‌کنیم که با استفاده از اون راحت تحقیق بازار رو انجام بدین.

مرحله 1: طرح سوال

موضوع تحقیق باید کاملا مشخص باشه تا محقق بتونه سوال‌های درست بپرسه. سوال‌ها باید طوری طرح بشن که پاسخ‌دهنده راحت متوجه منظورشون بشه.

مرحله 2: مشخص کردن نمونه تحقیق

برای اینکه تحقیق بازاریابی انجام بدین، باید یک گروه نمونه داشته باشین تا از اونها اطلاعات بگیرین. این نمونه، تعداد کمی از افراده که نماینده یک گروه خیلی بزرگتر هستن.

به کمک روش نمونه‌گیری مناسب، افراد رو انتخاب کنین. اندازه‌ی نمونه هم خیلی مهمه. سعی کنین هم از خانم‌ها و هم از آقایون در نمونه تحقیق‌تون استفاده کنین.

مرحله 3: جمع‌آوری داده

اول از همه باید ابزار جمع‌آوری داده داشته باشین. برای هر گروه و بسته به نوع تحقیق می‌تونین از ابزار مناسب برای جمع‌آوری داده استفاده کنین. مثلا بعضی وقتها پرسشنامه خوبه، اما گاهی اوقات هم لازمه با پاسخ‌دهنده‌ها شخصا مصاحبه کنین.

با استفاده از ابزار مناسب، اطلاعات دقیق و مفیدی جمع‌آوری می‌کنین.

مرحله 4: تجزیه‌وتحلیل نتایج

اگه تحقیق به دقت برنامه‌ریزی شده باشه، فرضیه‌ها به خوبی مشخص شده باشن، و از روش جمع‌آوری داده مناسبی استفاده بشه، معمولا تفسیر و تجزیه‌وتحلیل هم موفقیت‌آمیزه.

اگه همه‌ی مراحل قبل به خوبی انجام بشن، اما نتایج به درستی تجزیه‌وتحلیل نشن، نمی‌تونین تصمیم‌های درستی بگیرین. تجزیه‌وتحلیل داده رو میشه در گزارش تحقیق بازاریابی ارائه کرد، و باید به طور واضح و مشخص نوشته بشه تا به تصمیم‌گیری‌ها کمک کنه.

آنالیز و تفسیر نتایج برای داده‌هایی که به دست میا‌ریم خیلی مهمه.

مرحله 5: تهیه گزارش تحقیق بازاریابی

برای گزارش نتایج، محقق باید روی این مساله تمرکز کنه: هدفشون از این گزارش تحقیق چیه؟

یکی از اشتباهات بزرگ محقق‌ها اینه که گزارش‌ها رو به همون ترتیب سوال‌ها ارائه میدن، نه به صورت داستان‌وار.

برای ارائه گزارش خوب تحقیق بازاریابی، اول از همه باید با جواب دادن به مهمترین سوال شروع کنین و علت تحقیق رو بیان کنین. یعنی از نتیجه‌ای که گرفتین شروع کنین و بعد توضیح بدین که چطور این کار رو انجام دادین.

مرحله 6: تصمیم‌گیری

تحقیق بازاریابی به محقق کمک میکنه اطلاعات مفیدی به دست بیاره، مثلا هدف مصرف‌کننده از خرید این محصول چیه. در نتیجه به تخمین قیمت محصول کمک زیادی میکنه.

پس به کمک اطلاعات تحقیق بازاریابی، تصمیم بگیرین و بعد تصمیم‌تون رو اجرا کنین.

نمونه تحقیق بازار

در بسته‌ی تحقیقات بازاریابی یک سری اطلاعات مهم برای موفقیت کسب‌وکارتون وجود داره. بیاین نگاهی به اجزای مختلفش بندازیم.

پنج نیروی رقابتی پورتر

این روش برای فهمیدن یه صنعت خاص به کار میره. فقط کافیه پنج تا معیار زیر رو بسنجید:

• رقابت
• تهدید تازه‌واردها
• قدرت خریدار
• قدرت تامین‌کننده
• تهدید جایگزینی

الگوی بررسی بازار

توی این روش میاید بازار رو بررسی می‌کنید تا اطلاعات مهمی مثل پرسونای خریدار، رقابت، وضعیت فعلی بازار برای عرضه و تقاضا و غیره رو مشخص کنید. باید یه فرم نظرسنجی‌ درست طراحی کنید و بعد نتایجش رو آنالیز کنید.

تحلیل SWOT

توی این روش باید نقاط ضعف، قدرت، فرصت‌ها و تهدیدهای خودتون و رقبا رو بسنجید.

الگوی گروه تمرکز (Focus Group)

توی این روش باید یه گروه مشخص رو دور هم جمع کنید و ازشون نظرسنجی کنید.

حرف آخر اینکه تحقیق بازاریابی کمک میکنه تا دید واضح‌تر و بهتری نسبت به موقعیت کسب‌وکارتون، مصرف‌کننده‌ها و بازار هدف پیدا کنین. حتی اگه فکر می‌کنین مشتری‌هاتون رو خوب می‌شناسین، باز هم تحقیق بازار انجام بدین چون اطلاعات جدیدی به دست میارین که به موفقیت‌تون کمک زیادی میکنه.