سوگیری تاییدی (Confirmation bias) چیه؟ تا حالا این اسم به گوشتون خورده؟ می دونید خطای تاییدی چه کاربردی تو بحث مارکتینگ داره؟

بذارین اول با یه مثال ساده، بهتون بگم سوگیری تاییدی یعنی چی. فرض کنید که شما یه سری اعتقاد سفت و سخت دارید. مثلا باور دارید که آدمای موفق باهوش‌تر از بقیه هستن. خوب حالا یه خبر تو اینترنت می‌بینید که دانشمندا ثابت کردن اصلا اینطور نیست! و شما این خبرو کاملا نادیده می‌گیرید. اما اگه یه خبر ببینید که مثلا دانشمندا فهمیدن آدمای موفق باهوش‌ترن، کاملا اونو قبول می‌کنید. چرا؟ چون یه پیش فرض قوی تو ذهنتونه که بهش باور دارین. این یه تعریف خیلی ساده از سوگیری شناختی تاییدی بود. یعنی شما فقط مواردی رو قبول می‌کنین که بر اساس باورهاتون، بهشون اعتقاد دارید. حتی اگه این باورها از بیخ و بن غلط باشن!

سوگیری تاییدی چیه؟

از تعریفش مشخصه که سوگیری تاییدی میتونه خیلی وسیع باشه و تو قسمت‌های مختلف زندگی‌مون باهاش برخورد کنیم. سوگیری تاییدی رو میتونید تو مواردی که در ادامه میگم، ببینید:

کسب اطلاعات

آدما فقط اطلاعاتی رو جمع آوری و قبول می‌کنن که بر مبنای باورهای قدیمی خودشون باشه.

حافظه

آدما فقط اطلاعاتی رو یادشون میاد که بر مبنای اعتقادات‌شون باشه!

چارچوب بندی

آدما اطلاعات جدید رو یه طوری تفسیر می‌کنن، که مطابق نظر قبلی‌شون باشه.

رد کردن

آدما اطلاعاتی رو که با اعتقادشون همخونی نداره، قبول نمی‌کنن.

مثال برای سوگیری تاییدی

ما هر روز با یه عالمه اخبار در دنیای مجازی مواجه‌ایم. رویکردمون برای این اطلاعات چیه؟ طبق تعریفی که از سوگیری تاییدی دادیم، اخبار و اطلاعاتی رو که با باورهامون همخونی نداشته باشه، ندید می‌گیریم.

پس این سوگیری تاییدی تو زندگی روزمره‌مون هم نقش مهمی داره!

مثلا اگه شما باور داشته باشید که با رژیم روزه‌داری (یا مثلا رژیم کتوژنیک) می‌تونید یه ماهه بالای  کیلو از وزن‌تون رو کم کنید، فقط پیج‌هایی رو توی شبکه‌های اجتماعی فالو می‌کنید که این باور رو تایید می‌کنن و عکس کسایی رو میزارن که تونستن با یه رژیم کلی وزن کم کنن و خوش‌فرم بشن. کلی مثال دیگه از سوگیری تایید هست. فقط کافیه یکم به زندگی روزمره‌تون دقت کنید.

نقش سوگیری تاییدی در کسب‌وکار

توی بحث شیرین کسب‌وکار، اگه مشتری از خریدش راضی باشه، هم به نفع خودشه و هم به نفع شما! به نفع شماست، چون احتمال اینکه مشتری خوشحال و راضی بازم ازتون خرید کنه، بالاست! به نفع خود مشتری هم هست. اگه مشتری اولین خریدش به خوبی انجام بشه و از همه چی راضی باشه، یه باور سوگیری تاییدی‌ طور توش ایجاد میشه که همیشه خرید از شما خوب و رضایت بخشه. خوب اینجا وظیفه‌ی شما به عنوان یه بازاریاب موفق چیه؟ این که بتونین با خدماتتون، این حس شیرین رو در مشتری ایجاد کنین. برای رسیدن به این هدف، باید یه سری کار انجام بدید:

1. همیشه به مشتری زمان بدید و بعد یه مدت نظرسنجی کنید. در مورد تجربه‌ی خریدش بپرسید. یه نظرسنجی آنلاین یا کاغذی میتونه شما رو به هدفتون برسونه.
2. حتما رضایت خودتون رو از خرید مشتری ابراز کنین. حتی با گفتن یه جمله‌ی ساده «از خریدتون ممنونیم» هم میتونید این کارو بکنید. تاثیری که همین جمله‌های کوتاه میذاره، شگفت انگیزه!

در کل اگه میخواید از سوگیری تاییدی به نفع خودتون استفاده کنین، باید بتونید مشتری رو راضی و وفادار نگه دارید. پیشنهادمون به شما اینه که حتما دوره ی آموزشی رضایت مشتری ما رو بخونید.