یک سوال: پورسانت فروش مشمول مالیات می‌شه؟ حالا یک سوال دیگه: آیا لازمه حق بیمه از دستمزد فروشنده‌های پورسانتی کم شه؟ خیلی از شرکت‌هایی که به صورت پورسانتی کار می‌کنن، جواب دوتا سوالی که پرسیدیم رو نمی‌دونن! در مقاله اصلی درسنامه توضیح دادم که پورسانت فروش چیه. حالا بیایید ببینیم مالیات پورسانت فروش چطور حساب می‌شه.
چرا توجه به پورسانت فروش و جزئیاتش مهمه؟
همون‌طور که می‌دونید، کمیسیون یا پورسانت فروش مبلغیه که فروشنده بر اساس مقدار فروشش دریافت می‌کنه. اگرچه روش‌های زیادی برای محاسبه پورسانت وجود داره، اما بیشتر وقت‌ها روال کار به این صورته که درصدی مشخص از درآمد فروش تعیین می‌شه و فروشنده به صورت هفتگی یا ماهانه این درصد رو دریافت می‌کنه.
از اونجایی که پورسانت فروش اساساً برای خلق انگیزه در فروشندگان تعیین می‌شه، اگه مدیر فروش به میزان پورسانت و جزئیاتش (مثل مالیات یا حق بیمه) دقت ویژه‌ای داشته باشه، قطعاً درآمدش هم بالاتر می‌ره.
مالیات پورسانت یعنی چی؟
مالیات نوعی هزینۀ اجباریه که برای تأمین مخارج عمومی مردم یا هزینه‌های دولت، از شرکت‌ها و نهادها گرفته می‌شه. طبق تحقیقاتی که ما داشتیم، بر اساس ماده ۳۵ قانون کار، پورسانت فروش هم مثل درآمدهای دیگه مشمول مالیاته. یعنی افرادی که حقوق پورسانتی دارن هم باید بخشی از درآمد پورسانتی خودشون رو طبق قانون کشور، به صورت مالیات پرداخت کنن.
قراردادهای پورسانتی و بیمه تأمین اجتماعی
طبق قانون، فروشنده‌هایی که قرارداد پورسانتی می‌بندن، اگر استخدام‌شون رسمی باشه، باید حق بیمه پرداخت کنن. بر اساس ماده 148 قانون کار و طبق تبصره ۲ ماده ۳۵ قانون کار، پورسانت مشمول کسر حق بیمه هست و شرکت باید مبلغ پورسانت رو در لیست بیمه اعلام کنه.
پس همون‌طور که می‌بینیم، پورسانت مشمول بیمه و مالیات هست. اما حواس‌تون باشه؛ اگه قرارداد بین کارفرما و فروشنده، بدون تبعیت از قانون کار و بدون توجه به مسائل حقوقی منعقد شده باشه، این بحث‌ها منتفیه و قرارداد پورسانتی شامل بیمه نمی‌شه.
پورسانت فروش شامل کدام نوع مالیات می‌شه؟
قانون کار، انواع مالیات پورسانت رو به ترتیب زیر اعلام کرده:
مالیات عملکرد:
این مالیات شامل درصد مشخصی از درآمد اشخاص حقیقی (نرخ ماده 131) و حقوقی (نرخ ماده 105) می‌شه. اگه قصد دارید اظهارنامه مالیات عملکردی ثبت کنید، باید از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی کشور-بخش اظهارنامه الکترونیک اقدام کنید.
مالیات تکلیفی:
کارفرما این نوع مالیات رو از حقوق پورسانتی کسر می‌کنه تا در موعد و مهلت تعیین شده به سازمان مالیاتی کشور پرداخت کنه. مالیات تکلیفی طبق ماده 84 قانون مالیات مستقیم پرداخت می‌شه.
مالیات بر ارزش افزوده:
در این نوع مالیات، با توجه به نوع کالا و خدمت فروخته شده، مبلغ 9 درصد مالیات ارزش افزوده پرداخت می‌شه. البته در بحث مالیات بر ارزش افزوده، بعضی استثناها هم وجود داره که باید به‌شون دقت کنید.
چه کسی مسئولیت کسر و پرداخت مالیاته؟
طبیعتاً اگه فروشنده به عنوان کارمند شرکت در حال فعالیت باشه و حقوق پورسانتی دریافت کنه، وظیفۀ کسر مالیات از حقوق و پرداختش به سازمان مالیات، به عهده شرکت یا کارفرما هست.
آیین‌نامه اجرایی ضوابط و مزایای نظام‌های کارمزدی
آیین‌نامه اجرایی ضوابط و مزایای نظام‌های کارمزدی در بحث مالیات پورسانت فروش اهمیت زیادی داره. در ادامه چند مادۀ مهم این آیین‌نامه رو بررسی می‌کنیم.
- همۀ مباحث مربوط به دریافت پورسانت و کارمزد ساعتی طبق تبصره ۲ ماده ۳۵ قانون کار ایران لازم‌ا‌لاجرا هستن.
- از اونجا که کارمزد یا پورسانت به میزان کار مشخصی تعلق می‌گیره، هر واحد کارِ مشخص باید از نظر کمّی قابل اندازه‌گیری یا شمارش باشه.
- اگر کار مورد نظر مربوط به یک نفر یا گروهی مشخص از کارمندان باشه، پورسانت فروش هم باید به صورت انفرادی یا گروهی تعیین بشه.
- در ساختار پورسانت گروهی و جمعی، سهم هر کدوم از کارمندها باید در کار و پورسانت به دست اومده از قبل مشخص باشه و همه قبولش کرده باشن.
- تغییر ساختار پورسانت باید به اطلاع شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی و یا نمایندگان قانونی کارمندان شرکت برسه و بعد از این مرحله، وزارت کار و امور اجتماعی هم باید این ساختار یا فرمول رو تصویب کنه.
جمع‌بندی
پورسانت مشمول بیمه و مالیات می‌شه و فروشندگان پورسانتی یا کارمزدی، کاملاً مشمول قانون کار هستن. این نوع شرکت‌ها باید برای تعیین مالیات پورسانت فروش، از آیین‌نامه نظام کارمزدی تبعیت کنن. در ضمن، اگه قرار شد تغییری توی فرمول پورسانت اتفاق بیفته، این مسئله باید به اطلاع نماینده‌های قانونی فروشنده‌ها برسه و وزارت کار هم این تغییر رو تصویب کنه.
