به مجموعه مراحلی که یک محصول از ساخت طی میکنه، چرخه عمر محصول میگن. با استفاده از این چرخه میتونین برندینگ قویتر و فروش بیشتری داشته باشین. چرخهی عمر محصول یکی از محسوسترین تعاریف دنیای تجارته. استفاده از این چرخه کمک خیلی زیادی به موفقیتتون میکنه. حالا تو ادامه درباره منحنی عمر محصول و چرخه عمر محصول با مثال بیشتر صحبت میکنم. پس همراهم باشین که بریم بترکونیم. اگر میخواین با یه راه ساده مشتریانتون رو بیشتر کنین به جای خوبی اومدین و به خوندن ادامه بدین.
چرخه عمر محصول (PLC) چیست؟
مجموعه مراحلی که یک محصول از زمان پیدایش طی میکنه رو PLC میگن. این چرخه با ساختن شروع و با منسوخ شدن یا افول تموم میشه. بازاریابان و مدیران بیزنسها از این چرخه برای تعیین استراتژی مربوط به بودجه، قیمت محصول و بسته بندی استفاده میکنن. چرخه عمر محصول توی آموزش بازاریابی در 4 مرحله معرفی میشه:
- معرفی
- رشد
- بلوغ
- افول
مراحل چرخه عمر محصول
بعضی از شرکتها مثل HubSpot معتقدن که دو مرحله «توسعهی محصول» و «افول» تو چرخه PLC به میزان کافی بهش توجه نشده. برای همین این فرایند رو به 6 مرحله مختلف تقسیم کردن تا به این دو مورد بیشتر توجه شه. این مراحل منحنی طول عمر محصول تو زیر اومده:
توسعهی محصول
منظور از این مرحله تحقیقاتیه که قبل معرفی محصول انجام میشه. جذب سرمایه، ساخت نمونه اولیه، بررسی راندمان محصول و تعیین استراتژی همه تو این مرحله قرار دارن. هزینه این مرحله زیاده و در عین حال درآمدی هم نداره.
معرفی
این مرحله همون نخستین ارائه محصول در بازاره. تیم بازاریابی تو این مرحله آگاهی از محصول رو تو اولویت قرار داده و جذب مشتریان احتمالی رو در راس امور قرار داده. تو این مرحله هم فروش پایینه و تقاضا به مرور افزایش پیدا میکنه.
رشد
تو این مرحله مشتریان محصولات رو میخرن. این مرحله سوددهی و تقاضای بالایی داره. رقابت تو این مرحله از منحنی عمر محصول ایجاد میشه.
بلوغ
این مرحله جایی که میزان و سرعت فروش در مقایسه با مرحله رشد کم میشه؛ ولی هنوز فروش از دو مرحله اول بیشتره. برندها تو این مرحله قیمت محصولاتشون رو کاهش میدن تا تو بازار بمونن و رقابت کنن.
اشباع
تو این مرحله محصول نه پیشرفت میکنه و نه افول. تو این مرحله مشتریان از این محصولات استفاده میکنن؛ ولی چون رقیبها زیادن، احتمال فروختن کمه. اینجا لازمه کاری کنین برندتون برتر به نظر برسه وگرنه وارد فاز افول میشین.
افول
اگر به ترجیح برند نرسین محصولتون افول میکنه. فروش تو این مرحله کم میشه و بازگشت به قله کمی سخته.
چه زمانی از چرخه عمر محصول استفاده کنیم؟
همهی شرکتها میتونن از چرخه عمر محصول برای بهبود تلاشهای بازاریابی و جایگزینی محصول استفاده کنن. همچنین میتونن برای رسیدن به اهداف زیر هم میتونن از این چرخه استفاده کنن:
- ایجاد مجوز رقابت
- تنظیم استراتژیهای بازاریابی
- قبل از آنکه به مرحلهی افول برسید، دست به کار شوید
یک مثال از چرخه طول عمر محصول
شبکهی Vine
تو قرن 21 نرم افزار vine ظهور و افول کرد که ویدیوهای کوتاه منتشر میکرد. افولش به خاطر ظهور پلتفرمهای دیگه بود. اما اگه بخوایم 6 مرحله چرخه عمر محصول رو درباره این برند تحلیل کنیم به این ترتیب میشه که:
- توسعه: نرمافزار Vine تو ماه ژوئن سال 2012 پایهگذاری و هدفش رقابت با اینستاگرام بود.
- معرفی: تو 2013 این نرم افزار در اختیار عموم مردم قرار گرفت.
- رشد: دو سال بعد معرفی این برنامه بیش از 200 میلیون کاربر فعال پیدا کرد.
- بلوغ: این نرم افزار فقط چند سال دوام آورد و به مرحله بلوغ نرسید.
- اشباع: چون نرم افزارهایی مثل یوتیوب، اسنپ چت و اینستاگرام سالها قبل از این برنامه تو بازار بودن. بازاری که توش معرفی شد اشباع شده بود، چون برنامههای مشابه آن زیاد بودن.
- افول: با معرفی نرمافزار Byte، نرمافزار Vine حجم گستردهای از کاربرانش رو از دست داد و تعطیل شد. با ظهور تیک تاک، دیگه به ور کلی این نرم افزار بازارش رو از دست داد.
کلام آخر
کلام آخر اینکه میتونید از چرخه عمر محصول به عنوان یه راهنما موقع طراحی و اجرای کمپین های بازاریابی استفاده کنین. فرقی نمیکنه دارید یه محصول جدید به بازار معرفی می کنید تا محصولتون توی نقطه اشباعه. توی هر مرحله ای که باشید آگاهی از شرایط برند و محصولتون به شما کمک میکنه بهتر برنامه ریزی کنین. پس قبل از هر تصمیم یه چرخه عمر محصول برای خودتون بکشید و مشخص کنید کجای بازار ایستاده اید. از طرف دیگه اگه استراتژی اقیانوس آبی رو بخواید اجرا کنید، شناخت چرخه عمر محصول کمک بزرگی بهتون میکنه.