تو شهر کوچکی دو برادر یک رستوران کوچک داشتن. اوایل این دو نفر بازارشون خوب بود؛ ولی به مرور مشتریان‌شون کم شد. بعد از تحقیقات زیاد درباره نحوه تعیین قیمت و فروش غذاهاشون به این نتیجه رسیدن که تو روزهای پنجشنبه و جمعه رستوران‌شون مشتری بیشتری داره و ظهر روزهای دیگه مشتریان‌شون خیلی کم می‌شن. واسه همین تصمیم گرفتن که از قیمت گذاری پویا استفاده کنن و بعد از یک ماه مشتریان‌شون چند برابر شد. ولی قیمت گذاری پویا چیه و چطور انجام میشه؟

قیمت گذاری پویا (DP) چیست؟

این استراتژی اسم‌های دیگه ای مثل قیمت گذاری مبتنی بر زمان، قیمت گذاری افزایشی و قیمت گذاری بر اساس تقاضا هم داره. این استراتژی ابزاری واسه به حداکثر رساندن درآمده. این کار از طریق فروش محصول مناسب به مشتری مناسب با قیمت مناسب تو زمان مناسب انجام می‌شه. مثلا این دوتا برادر که پنجشنبه و جمعه‌ها قیمت‌شون رو بیشتر کردن و قیمت نهارشون رو تو روزهای هفته کاهش دادن.

انواع استراتژی قیمت‌گذاری پویا

به صورت کلی استراتژی قیمت گذاری پویا به 4 روش اجرا میشه:

قیمت‌گذاری پویا مبتنی بر زمان

توی صنایعی که میزان تقاضا در طول یه بازه زمانی تغییر می‌کنه از این استراتژی استفاده می‌شه. البته مواقعی که تامین کننده می‌خواد به مشتری یه انگیزه واسه خرید هم بده این استراتژی استفاده می‌شه. مثلا تو داستان اون دوتا برادر قیمت غذاها در طول هفته کمتر از آخر هفته‌ها بود. اسنپ هم این شکلیه، تو ساعت شلوغی و شب گرون‌تره.

قیمت‌گذاری تقسیم شده

تو این مدل برای یک محصول دوتا قیمت در نظر گرفته می‌شه. مثلا شرکت ایرانسل به کسایی که دومین سیم‌کارت‌شون رو می‌خرن 3 ماه تخفیف 30 درصدی تو مکالمه می‌ده. یعنی یه تبعیضی بین مشتری‌ها قائل میشن و اونها رو به دو یا سه دسته تقسیم می‌کنن.

قیمت‌گذاری اوج

زمانی که بازار خوبه و تقاضا زیاده، قیمت به بیشترین حد ممکن خودش می‌رسه. مثلا تعطیلات نوروزی تو قشم تقاضا واسه سوییت خیلی زیاده. واسه همین قیمت سوییت تو این 15 روز چند برابر می‌شه. اما وقتی تقاضا کم میشه قیمت هم روی حالت معمول هست.

قیمت گذاری مبتنی بر بازار

ساده بهتون بگم یعنی تعیین قیمت با توجه به رقبا. مثلا ممکنه شما تولیدکننده مبل باشید و ابتدای کار ندونید یک مبل رو به چه قیمتی باید بفرشید. اینجا قیمت رقباتون رو بررسی می‌کنید و قیمت تولیداتتون رو مشخص می‌کنید.

مراحل قیمت گذاری داینامیک

قیمت گذاری پویا 4 مرحله داره:

1. تعیین هدف
2. انتخاب استراتژی مناسب یا ترکیبی از استراتژی‌ها
3. تنظیم زیرساخت واسه اجرای استراتژی و تصمیم‌گیری بر اساس KPIهای فروش
4. اجرا و نظارت روی استراتژی

قیمت گذاری پویا توی چه صنایعی کاربرد داره؟

بیشتر صنایع از این روش واسه قیمت‌گذاری استفاده می‌کنن که مهم‌ترین‌هاشون رو اینجا آوردم:

قیمت گذاری پویا در حمل و نقل هوایی

مثلا قیمت بلیط هواپیما تو لحظات آخر خیلی ارزون‌تر می‌شه.

قیمت‌گذاری پویا در تفریحات و رویدادهای ورزشی

قیمت بلیط ورزشگاه‌ها تو لحظات آخر بیشتر می‌شه.

قیمت‌گذاری پویا در بخش توریسم و هتلداری

قیمت سوییت و هتل‌ها تو روزهای تعطیلی خیلی بیشتره.

قیمت‌گذاری پویا در خرده فروشی‌ها

مثلا گردویی که پاییز خریداری کردن رو تو زمستون گرون‌تر می‌فروشن چون تقاضا بیشتره.

قیمت گذاری پویا و حمل و نقل مسافر

اسنپ تو مواقع شلوغی مثل شب پول بیشتری از مسافران می‌گیره.

کلام آخر

بسته صنعتی که فعالیت دارید قیمت گذاری پویا یا داینامیک یکی از بهترین استراتژی‌ها واسه تعیین قیمت محصولات و خدمات است. با استفاده از این روش می‌تونین فروش‌تون رو چند برابر کنین. اگه تعداد مشتری‌هاتون در طول روز و ساعت‌های مختلف با هم فرق داره، یا اگه فروشتون فصلی و متغیره این روش قیمت گذاری، واسه‌ کارتون عالیه. هر چند که این روش نقاط ضعفی هم داره اما قیمت‌گذاری پویا باعث میشه شناخت بهتری از مشتری پیدا کنید. زمان هایی که فروشتون کمه، این تغییر قیمت ضررها رو جبران میکنه و باعث میشه هزینه‌هاتون هم پایین بیاد.