اگه عضوی از یه کسب‌وکار باشید، حتما تا حالا به تفاوت بین مدیر (manager) و رهبر (leader) فکر کردید. معمولا کارمندهای یه مجموعه، این سوال براشون پیش میاد که: مدیر و رهبر هر کدوم چه تعریف و وظایفی دارن؟ سوالات دیگه‌ای هم ممکن هست، براتون پیش اومده باشه. اینکه تفاوت‌های میان رهبر و مدیر چه چیزهایی هستن؟ تصمیم گیرنده نهایی کیه و کدومشون حرف آخر رو میزنه؟
برای همین تو این مقاله قصد دارم در مورد تعریف مدیر و رهبر، فرق رهبر و مدیر صحبت کنم و به سوالاتی که مطرح هست، جواب بدم.
تعریف مدیر و رهبر
برای اینکه بفهمیم اصلا مدیر و رهبر کی هستن، لازمه یه تعریف روشن و واضح ازشون داشته باشیم. پس بذارید اول بگیم مدیر کیه و رهبر کیه؟
به چه کسی مدیر میگن؟
یه مدیر کسی هست، که کارآیی و اثربخشی تیم رو بالا می‌بره و در عین حال به فرآیندهای تیمی هم کمک میکنه. معمولا مدیرها وظایف و مسئولیت‌هایی در سطح ارشد دارن، که بهشون اجازه میده کارها رو به طور کامل پیگیری کنن. وظایف یه مدیر میتونه اینها باشه:
- برنامه ریزی رویدادها
- بررسی عملکرد کارمندها
- بررسی میزان بودجه و منابع
- مدیریت گردش کار دپارتمان
- سازماندهی جلسات
- ارتباط روزانه با بخش عمده‌ای از کارکنان
رهبر تیم چه کسی هست؟
رهبر همون کسی هست که معمولا به مدیر گزارش میده و با اعضای تیم هم تعامل داره تا مشکلات روزانه اونها رو حل و فصل کنه. رهبر هم تو راستای اهداف سازمانی مدیر کار میکنه و کارهای روزانه و وظایف یه گروه کوچیک از کارمندها رو هماهنگ میکنه. همین‌طور رهبر یه تیم میتونه با حمایت و انگیزه دادن به اعضای تیم، اونها رو برای رسیدن به اهداف‌شون کمک کنه.
تفاوت رهبر و مدیر
1. مدیر تعیین کننده و رهبر اجراء کننده هست
اولین فرق بین مدیر و رهبر، در نقش اونهاست. یعنی یه مدیر تعیین میکنه، که چه کسی رهبر تیم بشه. معمولا مدیر یکی از اعضای تیم رو که قابلیت بیشتری داره، انتخاب میکنه تا هدایت یه پروژه خاص رو بر عهده بگیره. پس در کل وظایف مدیر تیم اینها هستن:
- مشخص کردن دستورالعمل‌ها
- راهنمایی و هدایت تیم برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین‌شده
رهبر معمولا در کنار گروه خودش کار میکنه. رهبر یه تیم وظیفه داره، گزارش‌های پیشرفت پروژه را آماده کنه و اونها را تحویل مدیر تیم بده. سرپرستی و هدایت همزمان رهبر و مدیر، برای موفقیت توی فرآیندهای تجاری، رسیدن به اهداف و در نهایت رشد مجموعه، یه امر مهم و ضروری هست.
2. رهبر حمایت می‌کند، مدیر برای رسیدن به نتیجه استمرار دارد
معمولا این‌طوریه که مدیر برای شرکت کار میکنه؛ اما رهبر تیم برای رضایت و رفاه کارمندها تلاش میکنه. اکثر مدیرها توی تحلیل موقعیتهای مختلف، مهارت خوبی دارن و کارمندهاشون رو برای رسیدن به اهداف شرکت هدایت می‌کنن.
یکی از ویژگی‌های کلیدی یه مدیر این هست که به یه اصل یا قاعده پایبنده؛ اما کاری به این نداره که کارمندها با این اصل موافق هستن یا نه. پس برای مدیرها بیشتر رسیدن به اهداف شرکت اولویت داره و احساسات کارکنان براشون در درجه اهمیت دوم و سوم هست. برای همین هم هست که می‌گیم مدیرها رویکرد سردتری دارن؛ اما خوب از اون طرف هم بر نتایج کار خیلی مسلط هستن.
3. مدیر برای رشد شرکت و رهبر برای رشد کارکنان تلاش می‌کند
یکی دیگه از فرق‌های مدیر و رهبر این هست، که مدیر به رشد خودش و شرکت علاقه داره و به رشد کارمندها اهمیت زیادی نمیده. در حالی که برای رهبر رشد شخصی در درجه دوم اهمیت هست و بیشتر اعضای تیم رو توی رسیدن به اهداف‌شون کمک میکنه.
پس مدیر نهایت تلاش‌اش رو میکنه تا بیشترین بهره‌برداری رو از کارمندها داشته باشه و شرکت رو به موفقیت برسونه؛ اما رهبر مدام تلاش میکنه تا بتونه الهام‌بخش کارمندها باشه و افراد با نظرات مشابه رو کنار هم جمع کنه.
4. مدیرها اهداف کوتاه‌مدت دارن، رهبرها خیراندیش هستن
مدیر بیشتر روی کارهایی متمرکز هست که از سمت مدیران رده بالاتر بهش محول شده؛ پس اهداف اصلی مدیر کوتاه‌مدت هست و بر اساس دستورالعمل‌ها و قوانین شرکت ایجاد شده.
رهبر تغییر ایجاد میکنه؛ اما مدیر اعتقادی به ایجاد تغییر نداره. در عوض مدیر سعی میکنه وضعیت رو تا حد ممکن ثابت نگه داره.
5. مدیر سرمایه‌گرا و رهبر پرشور هست
رهبر تیم معمولا به خاطر اشتیاق و هیجانی که داره، شکوفا میشه. اما مدیر برای جلب رضایت شرکت تلاش بیشتری میکنه. پس فرق رهبر و مدیر در این هست که، رهبر بیشتر ترجیح میده اعضای تیم به دستاوردهای شخصی برسن؛ در حالی که مدیر برای کسب سرمایه بیشتر تلاش میکنه.
6. مدیر دنبال مقصره، رهبر تقصیرها رو گردن می‌گیره!
وقتی اشتباهی اتفاق بیفته مدیر دنبال سرزنش کارمندها هست، حالا چه مقصر باشن یا نباشن. اما رهبر مسئولیت اشتباهی رو توی تیم رخ داده، به عهده می‌گیره. رهبر همیشه دنبال تشویق تیم‌اش هست و مدام ازشون تعریف و تمجید میکنه. بر خلاف مدیر، رهبر اعتبار یه کار خوب رو برای خودش نمی‌گیره. رهبر می‌خواد تیم رو توانمند کنه، بهشون انگیزه بده و به خاطر کارهای خوب‌شون هم تشویق‌شون کنه.
یادتون باشه ممکنه یک مدیر رهبر خوبی هم باشه. یعنی این ویژگی ها توی یه نفر باشن. اما این هم امکان هست که یه تیم یه رهبر جدا و یه مدیر جدا داشته باشه. مهم اینه که شما انتخاب کنید چطور به موفقیت برسید.
