رول پلی اصطلاح فوق العاده ارزشمندیه. خیلی از کارمندها دوست دارن قبل از اینکه یک موقعیت واقعی رخ بده، از قبل فرصت تمرینش رو داشته باشن. یعنی یه سناریوی شغلی شبیه‌سازی بشه، نقش‌ها تقسیم بشن و افراد بدون استرس محیط واقعی کار، اعتمادبه‌نفسشون رو ببرن بالا.

مخصوصاً توی تیم فروش که هر روز ممکنه با مشتری‌های متفاوت و شرایط غیرقابل پیش‌بینی روبه‌رو بشن، این تمرین خیلی می‌تونه کمک کنه. اسم این تمرین نجات‌بخش چیزی نیست جز رول پلی. برای اینکه بفهمید رول پلی چیست و چطور می‌تونیم انجامش بدیم، تا پایان این مقاله باهامون همراه باشید.

رول ‌پلی یعنی چی؟

اگه بخوایم ساده بگیم، رول ‌پلی یعنی یک موقعیت واقعی رو داخل فضای تمرینی اجرا کنیم. اینجا مربی یا کوچ سناریو رو توضیح می‌ده، نقش‌ها مشخص می‌شن و افراد وارد ماجرای واقعی می‌شن.

توی فرایند کوچینگ با نقش آفرینی رول پلی، ممکنه یکی نقش مشتری ناراضی رو داشته باشه، یکی نقش کارمند و بقیه هم به این ماجرا نگاه کنن تا آخرش درباره نکات مهم صحبت بشه. این روش باعث می‌شه یادگیری از حالت تئوری خارج شه و یه تجربۀ واقعی و ملموس شکل بگیره.

چرا رول‌پلی اینقدر داره مهم می‌شه؟

یکی از دلایلش اینه که رول‌پلی یه روش یادگیری کاملاً اجتماعیه. آدم‌ها مجبور می‌شن با هم تعامل کنن، به هم جواب بدن، به هم کمک کنن و از هم یاد بگیرن. همین فضای تعاملی باعث می‌شه مهارت‌های ارتباطی و همکاری خیلی سریع‌تر رشد کنه.

اما دلایل دیگه‌ی محبوبیت رول پلی چیه؟

• آمادگی برای موقعیت واقعی: افراد دقیقاً می‌بینن و تمرین می‌کنن که فردا ممکنه با چه شرایطی روبه‌رو بشن.
• شناخت نقاط قوت و ضعف: کوچ خیلی راحت تشخیص می‌ده هر فرد کجاها قوی‌تره و کجاها نیاز به تمرین داره.
• تقویت همدلی: وقتی کسی نقش مشتری رو بازی می‌کنه، تازه می‌فهمه طرف مقابل چه احساسی داره و چطور باید باهاش رفتار بشه. در نتیجه همدلی با مشتری بهتری پیدا می‌کنه.

یک جلسه رول‌پلی چطور اجرا می‌شه؟

برای اینکه رول ‌پلی نتیجه بده، لازمه که روند مشخصی رو اجرا کنید.

۱. اول از همه باید مسئله مشخص بشه

مربی افراد رو دور هم جمع می‌کنه و یک مشکل واقعی مطرح می‌کنه. این مرحله باعث می‌شه ذهن همه درگیر موضوع بشه و بفهمن دقیقاً چه چیزی قراره تمرین بشه.

۲. بعد نوبت توضیح دقیق سناریو می‌رسه

سناریو باید کامل و واقعی باشه و دقیقاً شبیه اتفاقاتی باشه که توی محیط کار پیش میاد.

۳. نقش‌ها باید درست تقسیم بشن

بعضی‌ها نقش اصلی دارن مثل فروشنده یا اپراتور. بعضی‌ها هم نقش مشتری رو بازی می‌کنن. بقیه هم ناظر هستن و آخر کار نکات مهم رو مطرح می‌کنن. اینجا نقش ناظر بودن اتفاقاً خیلی کمک می‌کنه. چرا؟ چون افراد بدون درگیری در اجرا، رفتارها رو از بیرون می‌بینن.

۴. اجرای واقعی سناریو

اینجا همون جاییه که تمرین شروع می‌شه. افراد وارد نقش‌هاشون می‌شن، مسیر گفتگو رو جلو می‌برن و هرکسی سعی می‌کنه بهترین واکنش رو نشون بده.

۵. آخر کار نوبت به فیدبک دادن می‌رسه

این بخش به اندازۀ خود اجرا مهمه. افراد تحت نظارت کوچ توضیح می‌دن چرا یک رفتار رو انجام دادن، چرا اون جمله رو گفتن و چه چیزی باعث شد فلان تصمیم رو بگیرن. همین گفت‌وگوها باعث می‌شه درک عمیق‌تری از موقعیت‌های واقعی شکل بگیره.

انواع رول ‌پلی

• گروهی: چند گروه همزمان اجرا می‌کنن و بعد دربارۀ نکات هر گروه صحبت می‌شه.
• تکی: یک گروه اجرا می‌کنه و بقیه فقط نظارت می‌کنن.
• چرخش نقش: وسط کار نقش‌ها عوض می‌شن تا افراد دید گسترده‌تری پیدا کنن.
• خودجوش: یک نفر نقش واقعی خودش رو بازی می‌کنه و بقیه نقش آدم‌هایی رو که قبلاً باهاش تعامل داشتن رو اجرا می‌کنن.

جمع‌بندی

اینجا فهمیدیم که رول ‌پلی چیست و دیدیم که یکی از بهترین روش‌ها برای یادگیری مهارت‌های ارتباطی، حل مسئله و مدیریت موقعیت‌های دشواره. چون افراد هم تمرین واقعی انجام می‌دن، هم بازخورد می‌گیرن، هم فرصت پیدا می‌کنن خودشون رو بهتر بشناسن.

پس قبل از همه چیز دقت کنید وظیفه تون به عنوان کوچ چیه؟! باید یه پلن خوب برای جلسه رول پلی بچینید. مدل مورد نظرتون رو مشخص کنید و توی جلسه حتما فیدبک بدید.