کسانی که به خوبی دلیل یا استدلال میارن، اعتماد به نفسشون خیلی بیشتره. اگر روی مهارت استدلال صحیح تسلط داشته باشین، میتونین تو هر بحثی نظرتون رو بگین و دیگران رو قانع کنین. ولی استدلال یعنی چه؟ تاثیر استدلال در تفکر انتقادی به چه شکله؟ توی مقالات قبلی درباره اینکه تفکر منطقی چیست و با چه تکنیکهای پرسشگری میتونید یک قاعده رو زیر سوال ببریم صحبت کردیم. حالا بریم سراغ استدلال تفکر انتقادی…
استدلال چیه؟
به هر ادعایی که پشتش دلایل منطقی باشه، استدلال (Argument) میگن. استدلالها با هم فرق دارن و ممکنه پیچیده یا ساده باشن. مثلا استدلال (تایر ماشینم رو باید عوض کنم چون قراره بارون بباره) بسیار ساده و استدلال (ماشینم رو باید پیش مکانیک ببرم چون مدتیه که شتابش اومده پایین) استدلالی پیچیده است. استدلال همیشه هست، همه تو روزمرهگیشون برای دیگران دلیل میارن تا قانعشون کنن کار خاصی رو انجام بدن.
استدلال در تفکر انتقادی
توانایی شناسایی و تولید استدلال تو تفکر انتقادی خیلی مهمه. با کمک این مهارت میتونیم چگونگی شکل گرفتن تفکر و ساختار ذهن افراد رو درک کنیم. استدلال صحیح زمینه رو واسه ارزیابی و آنالیز آماده میکنه.
عناصر استدلال
یک استدلال ساده، یک ادعا رو میگه که یک دلیل منطقی داره مثلا باید تایر ماشینم رو عوض کنم چون خراب شده. استدلالهای قوی از دلایل و شواهد مرتبط و قابل اعتماد استفاده میکنن. مثلا تو این حالت میتونیم بگیم که سیمهای تایر مشخصه و اون رو نشون بدیم. تو دنیای واقعی استدلال با استدلال پاسخ داده میشه و این کمکتون میکنه چیزهای جدید درباره این موضوع یاد بگیرید.
استدلالی که در جوابتون گفته میشه رو ضد استدلال یا Counter-Argument میگن. واسه اینکه دو استدلال متضاد رو حل کنیم، لازمه اول اونها رو آنالیز و ارزیابی کنیم و یه استدلال مرکزی بسازیم. استدلال مرکزی باید از موارد صحیح پشتیبانی کنه و ادعاهای نادرست و نا معتبر رو رد کنه.
اهمیت استدلال در فضای دانشگاهی
ادعاهای اکادمیک رسمیتر و کامل تر از استدلالهایی هستند که روزانه گفته میشوند. این استدلال ها حاوی حاوی جدیدترین شواهد علمی هستند. افرادی که تو رشتههای پزشکی و انسانی هستند، باید مهارت استدلال قویتری داشته باشند. افرادی که استدلالهای آکادمیک ارائه میدن، برای آوردن این استدلال وقت و انرژی زیادی صرف کردن.
بهترین استراتژیها برای شناسایی استدلال
1) پیدا کردن خلاصه استدلال در منبع اطلاعاتی
بیشتر نویسندگان استدلالهایشون رو واسه کمک به مخاطبین خلاصه میکنن. به خصوص وقتی استدلال به شکل مقاله یا کتاب چند جلدی باشه. تو این موارد، خلاصه استدلال در چکیده، مقدمه، نتیجه گیری و پیام اصلی مقاله آورده میشه. همچنین موارد زیر هم خلاصه استدلال رو نشون میده:
- … ما استدلال میکنیم که …
- موضع ما اینه که…
- … در نتیجه …
- … نتیجه میگیریم که …
- … نکته اصلی اینه که…
- … بنابراین …
2) تشخیص موضع نویسنده
برای تشخیص موضع نویسنده باید از خودمون بپرسیم:
- نکته یا ادعای اصلی که نویسنده میخواهد موافقت من رو نسبت بهش جلب کنه چیه؟
- نویسنده واسه متقاعد کردنم چه دلایلی ارائه داده؟
- نویسنده چه مدرکی واسه حمایت از موضعش ارائه میده؟
3) خلاصهکردن استدلال در یک یا دو جمله
برای مطمئن شدن از شناسایی استدلال نویسنده، لازمه اون رو با لحن و کلمات خودمون مقایسه کنیم. اگر نتونیم این کار رو انجام بدیم، احتمالا استدلال نویسنده رو به خوبی درک نکردیم. پس لازمه دوباره اون رو بخونیم و آنالیز کنیم. خیلی وقتها باید یک مطلب رو چند بار بخونین تا استندلالش رو بفهمین.
کلام آخر
استدلال ادعاییه که پشتش دلایل منطقی پنهون شده. تو تفکر انتقادی اول استدلال بیان میشه و در ادامه اون رو آنالیز میکنن تا به یک نتیجه برسن. مهارت استدلال در تفکر انتقادی خیلی مهمه و بدون اون نمیتونیم تصمیم گیری درستی داشته باشیم. یعنی هر جایی که یه نظریه مطرح میشه باید یه استدلال هم برای اون وجود داشته باشه که بگیم این نظریه منطقیه. فقط میمونه اینکه استدلال رو بررسی کنید تا با اطمینان اون نظریه رو قبول کنید.
1. تفکر انتقادی؛ راهی برای پرورش توانمندی فکر کردن
2. چرا تفکر انتقادی داشته باشیم؟
3. پرسشگری از منابع تفکر انتقادی
4. شناسایی استدلالهای اولیه در تفکر انتقادی
5. تحلیل شواهد موجود در تفکر انتقادی
6. ارزیابی استدلال بهینه در تفکر انتقادی
10. تفاوت تفکر انتقادی و تفکر منطقی
11. بهترین کتابهای تفکر انتقادی